चिन्तन/ देखिन्छ सब अचम्मै

-
देखिन्छ सब् अचम्मै, रत्तिभरै बुझिन्न !
म काे हुँ, के हुँ भन्ने, केही पनि चिनिन्न !!

घुम्छिन् कसरी पृथ्वी, बाँच्छन् कसरी जीव !
बन्छ कसरी वृक्ष, त्याे सुक्ष्म एक बिज !!
बग्छिन् नदी कसरी, बन्छ कहाँ त्यो पानी !
हेर्दा मनुष्य उस्तै, किन फरक् छ बानी !!

बिचार छन् अनेकौं, शिर् छ उही सबैको !
हात्-पाउ मात्र उस्तै, मिल्दैन मुख् कसैको !!
देखिन्छ बाेट याैटै, फूल्छन् अनेक रङ्ग !
चल्छन् कसरी हाम्रा, प्रत्येक अङ्ग अङ्ग !!

कान्‌ले कसरी सुन्छ, देख्छन् कसरी आँखा !
ओठले कसरी बाेल्छ, प्रीय अप्रीय भाखा !!
धड्किन्छ मुटु के ले, कस्ले चलाउँछ याे !
कसरी भन्छ जिब्रो, मीठो छ वा नमिठाे !!

हावा कसरी चल्छ, हुन्छ कसरी बर्षा !
याे मन कसरी बुझ्छ, सन्ताप हाे या हर्ष !!
दिन्-रात हुन्छ के ले, बन्छ कसरी मेघ !
मृत्यु पछि कसरी, माटोमै मिल्छ देह !!

 आगाे कसरी बल्छ, ऋतु बदल्छ कस्ले !
भाेक्-प्यास लाग्छ किन, याे स्वास भर्छ कस्ले !!
ती चन्द्र सू्र्य तारा, आफैं कसरी अड्छन् !
उड्दैन किन मान्छे, पंक्षी कसरी उड्छन् !!                                                                                           
आमाकाे गर्भ भित्र, बाँच्छन् शिशु कसरी !
खानु र श्वास फेर्नु, केही पनि नगरी !!
सकिन्न राख्न किन, संधै जवानी साथ् मा !
याे जन्म मृत्युु किन, मान्छेको हुन्न हात् मा !!

कुन् भागमा रहन्छ, आत्मा शरीर भित्र !
कस्तो छ रुप रंग, देखिन्न आत्म-चित्र !!
देखिन्छ घाम-पानी, हावा किन अदृश्य !
कस्ले चलाउँछ खै, चालक बनेर विश्व !!                    
निन्द्रा कसरी लाग्छ, देखिन्छ किन स्वप्न !
छाेड्दैन किन मान्छे, 'मैं हु' भनेर जप्न !!
ईन्द्रेणी बन्छ के ले, भर्छन् कसरी रङ्ग !
यी सब् कुरा बिचार्दा, आफैं म हुन्छु दङ्ग !!

 साह्रै अचम्म सृष्टि, बुझ्ने कसरी हाेला !
ईश्वर् कृपा नमिल्दा, ब्यर्थै हुने भाे चाेला !!
दृष्टि रहाेस् म माथि, केही मिलाेस ज्ञान !
लागाेस् याे मन् प्रभुमै, बैकुण्ठ पाऊँ जान !!
                                    ✍ मुरामि

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

पिता धर्मः पिता स्वर्गः ..... सर्वतीर्थमयी माता

-
Image
स्व. पिता गोविन्दराज मिश्र  पिता धर्मः पिता स्वर्गः पिता हि परमं तपः।  पितरि प्रीतिमापन्ने प्रीयन्ते सर्वदेवताः॥  पितरौ यस्य तृप्यन्ति सेवया च गुणेन च।  तस्य भागीरथीस्नानमहन्यहनि वर्तते॥  सर्वतीर्थमयी माता सर्वदेवमयः पिता।  मातरं पितरं तस्मात् सर्वयत्नेन पूजयेत्॥  मातरं पितरंश्चैव यस्तु कुर्यात् प्रदक्षिणम्।  प्रदक्षिणीकृता तेन सप्तदीपा वसुन्धरा॥ - पद्मपुराण  स्व. पिता गोविन्दराज मिश्र र माता लीलादेवी मिश्रको ५१–५२ बर्ष अघिको तस्विर (पद्मपुराण अनुसार - पिता धर्म हुन, पिता स्वर्ग हुन र पिता नै सवैभन्दा श्रेष्ठ तपस्या हुन । पिता प्रसन्न भएमा सम्पूर्ण देवता प्रसन्न हुन्छन । जस्को सेवा र सदगुण बाट पिता-माता संतुष्ट रहन्छन्, त्यस पुत्र को प्रतिदिन गंगा-स्नान को पुण्य प्राप्त हुन्छ । माता सर्वतीर्थ स्वरुप हुन्छिन् भने पिता सम्पूर्ण देवताका स्वरूप हुन । यसैले हरेक प्रकारले माता-पिता आदर सम्मान गर्नु पर्दछ । माता-पिताको परिक्रमा गरेमा पृथ्वीको परिक्रमा गरे बराबरको फल पाईन्छ  । ) उपाध्यान्दशाचार्य आचार्याणां शतं पिता। सहस्त्रं तु पितृन माता गौरवेणातिरिच्यते।। - मनुस
Read more

भजन/श्लोक (भावानुवाद)

-
Image
१. #मूल_श्लाेक ''सच्चिदानन्द रूपाय विश्वोत्पत्यादि हेतवे, तापत्रय विनाशाय श्री कृष्णाय वयं नमः ।।'' #नेपाली_भावानुवाद रुप छ सत्य-अानन्द, पालनहार हाै विश्वका । उत्पत्ति, स्थिति र संहार, गर्दछाै तिमी सृष्टिका ।। भक्तका तिनवटै ताप, हर्ने, तिम्रै पर्‍याैं भर। सच्चिदानन्द श्रीकृष्ण नमन् हाम्रो ग्रहण गर ।। (भावानुवाद: मुरारीराज मिश्र) २. #मूल_श्लोक करारविन्देन पदारविन्दं मुखारविन्दे विनिवेशयन्तम्। वटस्य पत्रस्य पुटे शयानं बालं मुकुन्दं मनसा स्मरामि।। #नेपाली_भावानुवाद समाई गाेडा, मुखमा पुर्‍याई । चुसिरहेछन् , बहुतै रमाई ।। वट्-पत्रकाे बिच, शयन छ जस्काे । गर्छु स्मरण, बालमुकुन्दजीकाे ।। (भावानुवाद: मुरारीराज मिश्र) ३. #मूल_संस्कृत_श्लोक कर्पूर गौरम करुणावतारं, संसारसारं भुजगेन्द्र  हारम । सदावसन्तं हृदयारविन्दे भवं भवानी सहितं नमामि ।। #नेपाली_भावानुवाद कपूरजस्तै, छ स्वरुप सेताे । दयावतार् हुन् , यी समस्त भक्तको ।। संसारको सार, अाधार नै उनी । भिर्छन् गलामा, उनी नागहार् पनि ।। चिता-खरानी घसी, शाेभित अङ्ग अङ्ग । हुन्छन् यी भक्तहरुमा हर-क्ष
Read more

नियात्रा : बाघ बस्ने अँध्यारो गुफाभित्र पस्दा...

-
Image
✍️ मुरारीराज मिश्र, "जाने भन्दाभन्दै दुई बर्ष पुग्न लागिसक्याे, यसपालि त पक्कै जानुपर्छ है दाइ !" पारिवारिक कार्यक्रममा भेट भएको बेला मधु न्याैपाने भाइले घच्घच्याए । "गुफाभित्र बाघ बस्छ भन्ने प्राचीन जनविश्वास अनुसार" जेठको गैंडुपूर्णिमाका दिन काँडेतार लगाएर गुफाको मुख बन्द गरी कार्तिककाे गाईतिहारे ओैंशीका दिनबाट मात्र खाेलिने गुप्तेश्वर महादेव गुफा जाने सन्दर्भमा हामी फुपू चेला र मामा चेलाका बिचमा यस्तो सम्वाद हुँदै थियोे । गुफाभित्र गुप्तेश्वर महादेवकाे दर्शन गर्दै पंक्तिकार धेरै टाढा नभएपनि ललितपुरकाे दक्षिणी क्षेत्रमा अवस्थित "गुप्तेश्वर महादेव गुफा" पुग्ने पटकपटकको हाम्रो याेजना विविध कारणले सफल हुन सकिरहेकाे थिएन । यस्तैमा, मधुभाइकाे कुराले पुन: उत्साहित बनायो । "यसपाली त जसरी पनि जाने हाे बाबु, भाकल नै भईसक्याे !" नजिकै रहेकी श्रीमतीजीले पनि मधुभाईकाे कुरामा सहि थाप्दै भनिन् ।   "पाेहाेर जाने भन्दाभन्दै समूह नमिलेपछि क्यान्सिल गर्नुपर्‍यो, अब चाँही ढिलाे नगरी जानुपर्छ" मैले भनें । तत्पश्चात सरसल्लाह गरि हामीले माघ २२ मा त्यहाँ जा
Read more