छेस्काहरु

 ✍️  मुरारीराज मिश्र            

 


                       

तात्नु तातियाे

माया साटेरै
रात काटियाे !

जाडोकाे याम
काँप्दैछिन् धरा
सेलाए घाम ।

आँसु मिसिए
उखुका लाँक्रा
नुनिला भए !

नठान घाँडाे
याैटै माघले
जाँदैन जाडो

वीपीको फाेटाे,
काे भनी साेध्छ

काँग्रेसी केटाे !         

यी आँखाभरी
जमेका झरी
झरे बेसरी !

लाेभी बनेर
पानीमै दूध
मिसाए हेर !
 
देख्दा छ दामी   
क्यै छैन भाउ
गर्दा लिलामी

जस्काे थ्याे आश
पारे निराश
रहेछन् दास !

छैन क्यै ईख
दास बनेर
माग्दैछन् भिख !

पराई धन
नताक् है मन
पुगिन्छ वन !

जाेगिए छट्टु
झरेछ तल
न्यायकाे कट्टु !

निथ्रुक्क धरा
पाैषे झरीले
भिजेका गह्रा !

पाैषकाे याम
सेलाए रवि
मधुराे घाम !

बित्यो जवानी,
आयाे बुढ्याैली
जाँदै नजानी !

लेखाैं यसरी
विकृति माथि
घाेचाेस् बेसरी !

फेरेर रङ्ग
छेपाराे बनी
मान्छे छ दङ्ग !!

देखियो यस्तो
मान्छेकाे जिब्रो
सर्पकै जस्तो !

खुलेन चेत
उम्रिए घर
मासिए खेत !

गनायाे अति
टुकुचा जस्तै
भाे वागमती !

बढेछ दम्भ
बेलुन जस्तै
फुले अचम्म !

नभए क्लेश
जीवन शेष
बन्छ बिशेष !

कस्तो बिचित्र
देख्दैनन् आँखा
भित्री चरित्र !

ज्यूँदाेमा भाेकाे
मरेर गए
पिण्डकाे पाेकाे

पिजडा फाेरी
उडेकी चरी
फर्कन्न फेरि

गरेर आश
रहन्छ पास
बिचराे दाश ।

मकलभरी
रापिलाे आगाे
पाेल्याे बेसरी

देख्दा पत्थर,
नमाने ढुङ्गा
माने ईश्वर !

देखियो जात
भन्दै'थे आफ्नो
हानेछन् लात !

परेछ टाँड
अगेनाे भित्रै
पाेखियाे माड !

नपार स्वाङ
पर्लाऊ फेरि
उत्तानो टाङ !

नमानाैं धक
खाेसियाे भन्न
न्यायकाे हक !

कुराे छ खास
मालिक एक
हजारौं दास !

जति छन् जाेगी
देखिए उस्तै
कुर्सीकै लाेभी !

बजार्छ लाठी
कसरी भन्नु
प्रहरी साथी !

पार्टीका झण्डा
ओढेर बस्दा
संधै वितण्डा !

बनेर छट्टु
फुकाली छाडे
न्यायकाे कट्टु !

जाडाेकाे याम
तिमी झैं लाग्छ
पारिलाे घाम !

काेही नमाने,
के गर्थे हाेलान्
चाकडी खाने ?

जनता जिल्ल,
बढेको बढ्यै
इन्धन मूल्य !

महानगर
छैन सुविधा
मात्रै फाेहाेर !

जे छ धनैमा
भन्नू कस्लाई
राखाैं मनैमा !

रेट्ने चाहना,
मुखले भने
शुभकामना !

एकहातकाे
फुटपाथ भाे
हिड्ने कता हाे !

थन्किए मुद्दा
शून्य छ पेशी
काे हाे त दाेषी !

सडक बढ्यो
पार्किङ ठिक्क
देख्दैमा दिक्क !

फाटेकाे मन
सिउन खाेज्दा
च्यातियाे झन् झन् !!

पुगेन ढङ्ग
   राज्यका अङ्ग
       छन् लथालिङ्ग !

खै मानवता,
दुर्लभ भयाे
दया-ममता !

फरक मात्रा,
जताततै नै
छ गाईजात्रा !
*****
पानीको साटाे
'पाेखरी' भित्र
ढुङ्गा र माटो !

जात जनाए
फाेहाेरजस्तै
सबै गनाए !

माैका नछाडि,
मान्छेले हान्छन्
छुरा पछाडि !

राताम्मे ओठ
छुरा झैँ रैछन्
लागि गाे चाेट !

मात्तिंदैछ झन्
किन हाे कुन्नि
बुढ्याैली मन !

अड्केला हाड
हेरेर घाँटी
मनाओैं चाड !

हरेक राति
बिदेश उड्ने
युवाको ताँती !

सखाप बाली
बचेन केही
आँसु छ खाली !

के बस्थ्याे पाले ?
कात्तिक मैना
मात्तियाे काले !

घाँटीमा कस्दै,
आफन्त रेट्छन्
सारङ्गी जस्तै !

छेड्दैन भाला,
गैंडाकै जस्ता
नेताका छाला !

नघटाेस् जाेश,
प्राणी मात्रको
संधै शुभ हाेस् !

आत्मिय जन,
रहाेस् सबैको
प्रसन्न मन

साना वा ठूला
देखिए उस्तै
ड्याङका मुला !

ऋणको बाेझ
शिरमा बाेकी
नगराैं माेज !

नगराैं अति
क्षमता जति
रमाओैं त्यति !

लाएरै वस्त्र
नाङ्गियाे मान्छे
फाट्दा चरित्र !

बाेल्दैछन् सबै
कार्यकर्ता झैँ,
नेपाली खाेई !

हे पशुपति
त्रिनेत्र खाेल,
भयाे है अति !

खै के-के गरे,
टाउकाबाट
खुट्टैमा झरे !

कस्तो अचम्म,
आएन बुद्धि
उस्तै छ दम्भ !

गीताकाे ज्ञान,
लगाऊँ भन्छ
कर्ममै ध्यान !

सीताजी संग
सुवर्ण मृग,
राम झसङ्ग !

याे कस्तो व्यथा,
राख्नु कि झिक्नु
भाे संघीयता !

सतीकाे श्राप,
थुनियाे साेझाे
हत्या भाे माफ !

मृत्युको जाल,
बल्छीकाे मासु
माछाकाे काल !

माकुरी जाल,
यौटाको मस्ती
अर्काको काल !

देखिन्छ मित्र,
करौंती रेट्छ
उ भित्रभित्र !

मन्दिर कथा,
पण्डाको मस्ती
भोकै देवता !

भयो नजाती,
अचानोजस्तै
चिरियो छाती !

कोईली जन्म्यो
आफ्नो गुंडमा,
काग जिल्लियो !

पोगटो धान,
अन्न विनाको
भो संविधान !

मात्रै भाषण,
बढ्यो विकृति
खै, सुशासन !!

यो कस्तो दाउ,
स्वार्थका लागि
गधा नै बाउ !

सबैका दाउ,
नछाडौं केही
लुटेरै खाउँ !

जाली छन् पूरा,
बोलीले राम
गोजीमा छुरा !

कुर्सी गाेठाले,    
सत्ता नभेट्दा       
भए चाेथाले !      

कुर्सीकाे आश,
नजाने रैछ
छुट्दा' नि सास !

पात्रको शीत
उषाकाे लागि
सन्ध्याकाे प्रीत  !

पुर्खाकाे रीति,         श्राद्धकाे दिन,
पुत्रकाे कर्म -            श्रद्धाले तिराैं
पितृकाे तिथि !      पुर्खाकाे ऋण !

आफन्त माथि,
टाँसिदा तक्मा
लजायाे छाती !

याैटै कहानी,
मुखमा आगाे
बाँकी खरानी !

मात्रै भाषण ?
बढ्यो विकृति
खै, सुशासन !!

श्रद्धाकाे काम,
शास्त्रले भन्छन् -
श्राद्ध हाे नाम !

दैलाे चाहारे,
कार्यकर्ताले
नेता बिगारे !

बनेर गाेटी,
नाङ्गिनु किन
हरेक चाेटी !

फाटेकाे मन,
खाेजेकाे जाेड्न
च्यातिन्छ पाे झन् !

हाँस्याै मसक्क,
घाेच्याे मुटुमा
भयाे चसक्क !

सबैका दाउ,
नछाडाैं केही
लुटेरै खाउँ !
**
जाली छन् पूरा,
बाेलीले राम
गाेजीमा छुरा !

छाडेर गति,
भेडै देखिए
नेता छन् जति !

थुनियाे चरी             नाङ्गाकाे बस्ती,
काटियाे प्वाँख,        डुब्ने भाे पेशा
उडाेस् कसरी ?        बिचरा धाेवी !

घुमेकाे घुम्यै
घडीको सुई,
जहाँको त्यहीं !

घुमेकाे घुम्यै
घडीको सुई,
पुग्दैन कहीं !

गिद्ध हेर्दैनन्
फक्रेकाे फूल,
सिनाे नै ताक्छन् !

हुँदैनन् पूरा
बाेलेका कुरा,
सबै अधुरा !

गीताकाे मर्म,  
निष्काम कर्म   
त्यागाैं अधर्म !

नेपाली पारा,          व्यर्थैकाे ठाँट
जे हुन्न भन्यो           देखिन्न राम्रो
त्यै गर्छन् सारा !       नेताका छाँट !

गफाडी बानी,
'मैले पारेकाे'
भन्दैथे पानी !

स्वार्थका कुरा
जब'भाे पुरा
घाँटीमा छुरा !

हुँदैछ गाह्रो
फूलले पनि
घाइते पार्‍यो !

फेर्‍याैं ब्यवस्था
सुध्रेन केही
उस्तै अवस्था !

झुके नजर
कामे अधर
बिते प्रहर !

मनमा हरि
हुन् संधैभरी
नचलाेस् छुरी !

शब्दका जाल
जनता ढाँट्ने
नेताका चाल !

पुरुष-नारी
घिउ र आगाे
यै हाे चिनारी !

देखियो यस्तै
देश नेताका
दाईजो जस्तै !

जीवन पाटाे
काँडाकाे यात्रा
कठिन बाटाे !

ज्यूंदाेमा लात
मरे घ्यू-भात
मान्छेको जात !

बर्षाकाे याम
बिकासे काम
कमाऊ दाम !

कठै ! याे देश
बृद्ध छन् शेष
युवा बिदेश !

प्रेम उत्कर्ष
पुष्पकाे व्यूह
थुनियाे भृङ्ग !

नाैनी खाएर
माेटायाे ठेकी
मदानी जिल्ल !

पात्र फेरिने
प्रबृत्ति उस्तै
देश दुहुने !

आकासे छाना
भाेका उदर
चिसा अगेना !

जीवन यात्रा
केही मलामी
सकियो जात्रा !

अगाडि चाट्ने
पछाडि काट्ने
मान्छेकाे बानी !

नेताकाे जाल
सकुनी चाल
देश बेहाल !

चाँदनी रात
प्रीयाको साथ
छर्लङ्गै रात !

पिंध तात्दैन,
बिंड तात्दैमा
केही पाक्दैन !

नहुने मेल
संधै नै झेल
कुर्सीकाे खेल !

मुखमा बुद्ध
मनमा युद्ध
मान्छेका पारा !

टुपीमा पुग्दा
धोतीका जुम्रा
रवाफै बेग्लै !

मै मात्र ठूलो
अरु कमिलो
वाह ! घमण्ड !!

जीवन सादा
तनाव आधा
सुख छ ज्यादा !

मान्छेकाे जात
गर्दछ घात
कस्ताे कुजात !

स्वार्थको मेल,
देशको सत्ता -
पुतली खेल !

माैका नछाडि,
मान्छेले हान्छन्
छुरा पछाडि !

सही हाे कुरा,
आजका मान्छे
जिब्रो छ छुरा !

Comments

Popular posts from this blog

पिता धर्मः पिता स्वर्गः ..... सर्वतीर्थमयी माता

भजन/श्लोक (भावानुवाद)

नियात्रा : बाघ बस्ने अँध्यारो गुफाभित्र पस्दा...