छेस्का कविता

 



अस्थिर बाेली
आज एउटा
अर्कै छ भाेलि !

कस्ता अटेरी !
यथास्थितिमै
फर्किए फेरि

हेमन्त याम
धुम्म बादल
दुर्लभ घाम !!

मुखमा राम



गर्छन् नकाम
कस्ता हराम

रमायाे मन
हिउँका फूल
ढकमक्क छन् ।

सहि निकास,
सर्वप्रथम
आफ्नै विकास !

हाेस नगुमाेस्,
युवाको जाेश
साकार बनाेस् ।

स्वार्थको काम
घनिष्ठ मित्र
रावण-राम !

नयाँ छन् जाेगी
खरानी घस्दै
नबनुन् भाेगी ।

फुस्क्याे कपडा
नाङ्गिए नेता
भयाे लफडा !

ताेडेर जालो
बज्दैछ घण्टी
नफुस्क्याेस् रालाे ।

मालाकाे चाङ
हैन सम्मान,
ब्यर्थैकाे स्वाङ !

अनेक रुप
चरित्र याैटै
उस्तै छन् मुख !

खसी काटिंदै
माैन अवधि
मत साटिंदै !

कस्तो विश्वास !
पाल्दैछ गाेरु
बिगाैती आश !!

अनाैठाे चित्र
सिद्ध र गिद्ध
मिल्दा बिचित्र  !

मुखले मित्र
कराैंतीजस्ताे
भित्री चरित्र :

भाे हाहाकार
डेंगी राेक्नमा
चुक्याे सर्कार !

सकुनी चाल
नबुझ्ने सबै
भए बेहाल !

व्यर्थ गुहार
मस्त निन्द्रामा
सुत्याे सर्कार !

सत्ताकाे दम्भ
सबैमा उस्तै
कस्तो अचम्म !

सिमित घेरा,
सकेनन् हेर्न
माथि उठेर ।

मातिए साह्रो
आउँछन् घेर्न
बाेल्नै भाे गाह्रो ।

खै सुशासन ?
व्यर्थकाे प्रश्न,
छन् दुशासन !

बुझाैं कुरा याे,
पितृकाे श्रद्धा
सच्चा श्राद्ध हाे ।

जेरी जसरी
कुरा जेलिए
बुझ्ने कसरी !

ठ्याक्कै उपियाँ
फड्किन्छ उफ्रि
संधै रुपियाँ !

लागेर डर
मर्‍यो रहर,
के खानु दर ?

के गर्नु गर्व !
गरिमा घट्यो
फिक्का भाे पर्व !!

गर न काम
व्यर्थैमा किन
दन्तबझान !

खै, के पाे बाेल्ने ?
सबैकाे उस्तै
थुतुनाे चल्ने !

फाेहाेर गाथा
हाेचाे हुँदैछ
सगरमाथा !

कुरा नै ठूलो
गफले मात्रै
बल्दैन चुलाे !

खाडीमा युवा,
थन्किए यता
हलाे र जुवा ।

मुलुक छाडि,
भासिए युवा
अरब-खाडी ।

युवा रहर,
खेतीकाे भन्दा
खाडीकै भर ।

बाेक्दैछन् भारी
सिमानापारी,
बाँझै छ बारी !

धर्ती समान
हुन्छ महान
गुरुकाे ज्ञान ।

चेला भाे स्वांठ
खाेजेन सिक्नै
गुरुकाे पाठ !

मान्छेकाे मति
सन्तुष्टि थाेरै
चाहना अति

क्यै छैन ढङ्ग
पर्दैछन् दङ्ग
कस्ताे अचम्म !

देखाई सान
गमलाभरी
राेप्दैछन् धान !

अगाडि सराैं
राेपेर मुठी
पाथीमा भराैं !

बढ्दैछ साह्रो
महंगी पाराे
बाँच्नै भाे गाह्राे !

छैनन् सत्पात्र
देखिए सबै
फटाहा मात्र !

रुद्राक्षजस्तै
देखिए मान्छे,
एकमुखे खै !

बन्थ्याे माेहर
जाँदैछ खेर
व्यर्थै फाेहर

समयक्रम
खुशीकाे भ्रम
बिदेशी श्रम

सुन देखाए
नुन बिकाए
ठग्न सिकाए ।

सर्वत्र झूट
ट्याक्स लाग्दैन
बाेल्न छ छुट  !

दिमाग खाली
जे बाेले पनि
पड्किने ताली !

ताेरीकाे गेडा
रायाेमा मिल्याे
भयाे बखेडा

सुन्नु है सबै
थुतुनाे र 'के'
जाेगाउनु है !

गृष्मकाे याम
प्रचण्ड गर्मी
रापिलाे घाम

कुरा छन् जाली
पहिले ताली
पछि धाँधली !

मन अशुद्ध
मुखमा बुद्ध
साेच्दैछन् युद्ध !

समय चक्र
देखिन्छ साेझाे
संधै छ बक्र ।

पुर्‍याओैं हाेस
भाेट हालेर
रुन नपराेस् !

पार्टीका टीके
सिद्धान्त त्यागी
स्वार्थमा बिके !

चर्का छन् नारा
सबैका उस्तै
देखिए पारा !

बनी सुदामा
दिन्छिन् अथाह
धन्य छिन् आमा ।

बुझ्नै भाे गाह्रो
फालिए याेग्य
आफ्ना नै प्याराे !

मुसा प्रवृत्ति,
लाजशरम
भएन रत्ति !

झुपडीसम्म              
नयाँ बर्षकाे               
छाओस् उमंग ।   

ल्याएर हर्ष
समृद्धशाली
हाेस् नयाँबर्ष

'शब्दले घाेच्छन्'
याे सत्य कुरा
कमैले साेच्छन् !

संधै नै हानि,
गर्दैन राम्रो
शंकालु बानी !

अमृत बृष्टि
प्रफुल्ल धर्ती
हाँसिन् प्रकृति

भयाे अमूल्य
दैनिक बढ्दो
इन्धन मूल्य !

लुगा च्यात्तेका
कतै फेसन
कहीं बाध्यता

सूर्य झैँ धरा
बर्षात् पर्खिंदै
चिरिए गरा !

मूल देखिन्न
जति बगे नि
खै, कहाँ बन्छ ?
आँसु सकिन्न !

उम्लियाे धन
मातियाे मान्छे
चिसिए मन !

कस्तो अचम्म
काला छन् आँखा
रंगिन स्वप्न !

गरे नकाम
धूलाेपीठाे भाे
गुरुकाे नाम !

अचम्म पारा
ऐना झैँ लुगा
छर्लङ्गै सारा😜

देखियो मेला
रंगिए सबै
फागुकाे बेला !

प्रेम घुलेकाे
गालाकाे रंग
कत्ति खुलेको !

रंगियाे गाला
देखिए उस्तै
गाेरा र काला !

जेसुकै हाेला
बर्षाओैं मिली
प्रेमको लाेला !

धर्म संस्कृति
फागुकाे मर्म
नहाेस् विकृति !

रंगले छाेपि
बिरुपै भा'छु
नचिन्ने हाै कि !
    *****
रंगका डल्ला
ठाेक्किई फूट्दा
राताम्मे गाला !

निस्किए धूर्त
आफ्नाकाे अर्थ
खाेज्नु नै व्यर्थ !

बुझ्ने के गरि
मानिस भित्र
छ छैनन् हरि !
१.
माेटाए साहु
बढेको बढ्यै
बजार भाउ !
२.
चढ्दैछ साह्रो
महंगी पाराे
बाँच्नै भाे गाह्रो !
३.
कवाडी जस्तो
किन हाे मान्छे
हुँदैछ सस्तो !
४.
फेला नपरी
बुझ्नु के गरि
डस्छन् कसरी !
५.
नगर्नु डाढ
अड्केला फेरी
घाँटीमा हाड

स्वार्थको मेल
बालुवा पेली
निकाले तेल !

प्रेम चाैतारी
संधै छहारी
धन्य छिन् नारी !

सर्वत्र काल
ताेड्नै कठिन
मृत्युको जाल !

मृत्युको त्रास
बाँचिन्छ भन्ने
झिनाे छ आश !

शब्दको तीर
मुटुमा लाग्दा
पर्छ नै पीर !

हराए मर्द,
खुकुरी भन्दा
लाग्दैछ कर्द !

देखेर द्वन्द
रसाए आँखा
नसार भाखा !

चढेछ अहम्
सर्वेसर्वाकाे
भयाे बहम !

खाए डकारी
निखारी छाडे
टन्न भकारी !

गर्दै चटारो
हान्दैछन् युवा
ढुङ्गे झटाराे

कस्तो काइदा
चाकरी गरे
संधै फाइदा

बिकासे मूल
थिएन खाेला
हालेछन् पुल

सत्यकाे लाेप्पा,
झुठ बाेल्नेकाे
उन्नति पक्का !

मान्छ पाे कस्ले ?
सगर थाम्याे
हुटिट्याउँले !

बितेछ जुनी
मान्छे भित्रकाे
बानी नचिनी !

ठेलमठेल
नपेल्दै ताेरी
निस्केछ तेल !

भन्दैथे भाेलि
गरेछन् आजै
फेरियो बाेलि !

तेलको साहु
खाेज्दैथ्याे दाउ
बढायो भाउ !

भात माग्ने रे
त्याे पनि तातै
मार्सी कै अरे

जति छन् पात्र
सबैकाे स्वार्थ
मै खाउँ मात्र !

बन्दैछ घाँडाे
हुन्छ या हुन्न
भन है चाँडो !

चाकडी सिके
स्वार्थका सामु
विवेक बिके !

सल्लाह शून्य
चढ्दै छन् कार
सल्लाहकार !

मनका काला,
गैंडा झैँ रैछन्
नेताका छाला !

नहाँस यति
राेकिने झैँ भाे
मुटुकाे गति !

यस्तै छ प्रथा,
देखिन्छन् उस्तै
सबैका ब्यथा

मात्रै छ मल,              
देखिन छाड्यो                
नदीमा जल !      

भयाे रछ्यान, 
कसरी गर्नु 
नदीमा स्नान !

गाँठी छ टन्न            
छैन भनेर                
छाेड्दैन भन्न !       

संधै चटारो
खानु भन्दा नि
चुठ्नै हतारो !

मरेर पनि                 
अमर छ जाे                 
सहिद हाे त्याे !    

अचम्म कस्तो
सहिद शब्द
हुँदैछ सस्तो !

नाटकै धेरै
सेराे र फेराे
भन्दैछन् मेरै !

कालाे अक्षर
भैंसी हाे भन्छ
त्यै विज्ञ बन्छ !

संधैकाे द्वन्द
राजनीति भाे
साह्रै दुर्गन्ध !

के हुने हाे र ?
कालेकाे सट्टा
आएर गाेराे !

किन याे झेल ?
चुनाव सार्ने
नखेल खेल ।

उ विद्वान् भयाे,
नभएको त
बुद्धि नै न हाे !

बुझ ए भाइ
वेदना नाप्ने
छैन इकाइ !

बिरानो ठाउँ
पस्दैछन् सबै
रुँदैछ गाउँ !

यही हाे तथ्य
गन्तव्य चिता
अन्तिम सत्य !

तिरेर माेल
पाईन्न कतै
खै सिटामाेल !

सुवर्णतुल्य
घट्दै नघट्ने
इन्धन मूल्य

जस्ले गरेनी
राम्रो कुरा त
बेसै भन्नुनी !

जिउने आश
लाचार मान्छे
फेर्दैछ सास

निन्द्रा हरायो
प्यूरीकाे डस्ना
चस्स बिझायाे !

पर्लाऊ फेला
पढिन्न वेद
रिसकाे बेला !

गर्न अधर्म
मान्दैन कैल्यै
दुष्टले शर्म !

आफन्त जात
काेखामा दाँत
गर्दछन् घात !

विवेक छैन
पढेकाे मुर्ख
ज्ञानी हुँदैन !

राेगकाे हुरी
बन्दै भुमरी
बच्ने के गरि ?

हाम्रा हुन् गर्व
हामीले मान्ने
यी चाडपर्व । ✔️

फाइदा जता
दाैडिन्छन् उता
भन्दै ए कता !✔️

नगदे बाली
केवल आँसु
हात छ खाली !✔️

नामै सानीमा
के राख्थिन् बरै
आफ्नो नानीमा !✔️

चढ्दैछ साह्रो
काेराेना पाराे
जाेगिनै गाह्राे !✔️

ब्लगमा राखेका
तात्नु तातियाे
माया साटेरै
रात काटियाे !

जाडोकाे याम
काँप्दैछिन् धरा
सेलाए घाम ।

आँसु मिसिए
उखुका लाँक्रा
नुनिला भए !

नठान घाँडाे
याैटै माघले
जाँदैन जाडो

वीपीको फाेटाे,
काे भनी साेध्छ
काँग्रेसी केटाे !

यी आँखाभरी
जमेका झरी
झरे बेसरी !

लाेभी बनेर
पानीमै दूध
मिसाए हेर !
 
देख्दा छन् दामी   
क्यै छैन भाउ
गर्दा लिलामी

जस्काे थ्याे आश
पारे निराश
रहेछन् दास !

छैन क्यै ईख
दास बनेर
माग्दैछन् भिख !

पराई धन
नताक् है मन
पुगिन्छ वन !

जाेगिए छट्टु
झरेछ तल
न्यायकाे कट्टु !

निथ्रुक्क धरा
पाैषे झरीले
भिजेका गह्रा !

पाैषकाे याम
सेलाए रवि
मधुराे घाम !

बित्यो जवानी,
आयाे बुढ्याैली
जाँदै नजानी !

लेखाैं यसरी
विकृति माथि
घाेचाेस् बेसरी !

फेरेर रङ्ग
छेपाराे बनी
मान्छे छ दङ्ग !!

देखियो यस्तो
मान्छेकाे जिब्रो
सर्पकै जस्तो !

खुलेन चेत
उम्रिए घर
मासिए खेत !

गनायाे अति
टुकुचा जस्तै
भाे वागमती !

बढेछ दम्भ
बेलुन जस्तै
फुले अचम्म !

नभए क्लेश
जीवन शेष
बन्छ बिशेष !

कस्तो बिचित्र
देख्दैनन् आँखा
भित्री चरित्र !

ज्यूँदाेमा भाेकाे
मरेर गए
पिण्डकाे पाेकाे

पिजडा फाेरी
उडेकी चरी
फर्कन्न फेरि

गरेर आश
रहन्छ पास
बिचराे दाश ।

मकलभरी
रापिलाे आगाे
पाेल्याे बेसरी

देख्दा पत्थर,
नमाने ढुङ्गा
माने ईश्वर !

देखियो जात
भन्दै'थे आफ्नो
हानेछन् लात !

परेछ टाँड
अगेनाे भित्रै
पाेखियाे माड !

नपार स्वाङ
पर्लाऊ फेरि
उत्तानो टाङ !

नमानाैं धक
खाेसियाे भन्न
न्यायकाे हक !

कुराे छ खास
मालिक एक
हजारौं दास !

जति छन् जाेगी
देखिए उस्तै
कुर्सीकै लाेभी !

बजार्छ लाठी
कसरी भन्नु
प्रहरी साथी !

पार्टीका झण्डा
ओढेर बस्दा
संधै वितण्डा !

बनेर छट्टु
फुकाली छाडे
न्यायकाे कट्टु !

जाडाेकाे याम
तिमी झैं लाग्छ
पारिलाे घाम !

काेही नमाने,
के गर्थे हाेलान्
चाकडी खाने ?

जनता जिल्ल,
बढेको बढ्यै
इन्धन मूल्य !

महानगर
छैन सुविधा
मात्रै फाेहाेर !

जे छ धनैमा
भन्नू कस्लाई
राखाैं मनैमा !

रेट्ने चाहना,
मुखले भने
शुभकामना !

एकहातकाे
फुटपाथ भाे
हिड्ने कता हाे !

थन्किए मुद्दा
शून्य छ पेशी
काे हाे त दाेषी !

सडक बढ्यो
पार्किङ ठिक्क
देख्दैमा दिक्क !

फाटेकाे मन
सिउन खाेज्दा
च्यातियाे झन् झन् !!

पुगेन ढङ्ग
   राज्यका अङ्ग
       छन् लथालिङ्ग !

खै मानवता,
दुर्लभ भयाे
दया-ममता !

फरक मात्रा,
जताततै नै
छ गाईजात्रा !
*****
पानीको साटाे
'पाेखरी' भित्र
ढुङ्गा र माटो !

जात जनाए
फाेहाेरजस्तै
सबै गनाए !

माैका नछाडि,
मान्छेले हान्छन्
छुरा पछाडि !

राताम्मे ओठ
छुरा झैँ रैछन्
लागि गाे चाेट !

मात्तिंदैछ झन्
किन हाे कुन्नि
बुढ्याैली मन !

अड्केला हाड
हेरेर घाँटी
मनाओैं चाड !

हरेक राति
बिदेश उड्ने
युवाको ताँती !

सखाप बाली
बचेन केही
आँसु छ खाली !

के बस्थ्याे पाले ?
कात्तिक मैना
मात्तियाे काले !

घाँटीमा कस्दै,
आफन्त रेट्छन्
सारङ्गी जस्तै !

छेड्दैन भाला,
गैंडाकै जस्ता
नेताका छाला !

नघटाेस् जाेश,
प्राणी मात्रको
संधै शुभ हाेस् !

आत्मिय जन,
रहाेस् सबैको
प्रसन्न मन

साना वा ठूला
देखिए उस्तै
ड्याङका मुला !

ऋणको बाेझ
शिरमा बाेकी
नगराैं माेज !

नगराैं अति
क्षमता जति
रमाओैं त्यति !

लाएरै वस्त्र
नाङ्गियाे मान्छे
फाट्दा चरित्र !

बाेल्दैछन् सबै
कार्यकर्ता झैँ,
नेपाली खाेई !

हे पशुपति
त्रिनेत्र खाेल,
भयाे है अति !

खै के-के गरे,
टाउकाबाट
खुट्टैमा झरे !

कस्तो अचम्म,
आएन बुद्धि
उस्तै छ दम्भ !

गीताकाे ज्ञान,
लगाऊँ भन्छ
कर्ममै ध्यान !

सीताजी संग
सुवर्ण मृग,
राम झसङ्ग !

याे कस्तो व्यथा,
राख्नु कि झिक्नु
भाे संघीयता !

सतीकाे श्राप,
थुनियाे साेझाे
हत्या भाे माफ !

मृत्युको जाल,
बल्छीकाे मासु
माछाकाे काल !

माकुरी जाल,
यौटाको मस्ती
अर्काको काल !

देखिन्छ मित्र,
करौंती रेट्छ
उ भित्रभित्र !

मन्दिर कथा,
पण्डाको मस्ती
भोकै देवता !

भयो नजाती,
अचानोजस्तै
चिरियो छाती !

कोईली जन्म्यो
आफ्नो गुंडमा,
काग जिल्लियो !

पोगटो धान,
अन्न विनाको
भो संविधान !

मात्रै भाषण,
बढ्यो विकृति
खै, सुशासन !!

यो कस्तो दाउ,
स्वार्थका लागि
गधा नै बाउ !

सबैका दाउ,
नछाडौं केही
लुटेरै खाउँ !

जाली छन् पूरा,
बोलीले राम
गोजीमा छुरा !

कुर्सी गाेठाले,    
सत्ता नभेट्दा       
भए चाेथाले !      

कुर्सीकाे आश,
नजाने रैछ
छुट्दा' नि सास !

पात्रको शीत
उषाकाे लागि
सन्ध्याकाे प्रीत  !

पुर्खाकाे रीति,         श्राद्धकाे दिन,
पुत्रकाे कर्म -            श्रद्धाले तिराैं
पितृकाे तिथि !      पुर्खाकाे ऋण !

आफन्त माथि,
टाँसिदा तक्मा
लजायाे छाती !

याैटै कहानी,
मुखमा आगाे
बाँकी खरानी !

मात्रै भाषण ?
बढ्यो विकृति
खै, सुशासन !!

श्रद्धाकाे काम,
शास्त्रले भन्छन् -
श्राद्ध हाे नाम !

दैलाे चाहारे,
कार्यकर्ताले
नेता बिगारे !

बनेर गाेटी,
नाङ्गिनु किन
हरेक चाेटी !

फाटेकाे मन,
खाेजेकाे जाेड्न
च्यातिन्छ पाे झन् !

हाँस्याै मसक्क,
घाेच्याे मुटुमा
भयाे चसक्क !

सबैका दाउ,
नछाडाैं केही
लुटेरै खाउँ !
**
जाली छन् पूरा,
बाेलीले राम
गाेजीमा छुरा !

छाडेर गति,
भेडै देखिए
नेता छन् जति !

थुनियाे चरी             नाङ्गाकाे बस्ती,
काटियाे प्वाँख,        डुब्ने भाे पेशा
उडाेस् कसरी ?        बिचरा धाेवी !

घुमेकाे घुम्यै
घडीको सुई,
जहाँको त्यहीं !

घुमेकाे घुम्यै
घडीको सुई,
पुग्दैन कहीं !

गिद्ध हेर्दैनन्
फक्रेकाे फूल,
सिनाे नै ताक्छन् !

हुँदैनन् पूरा
बाेलेका कुरा,
सबै अधुरा !

गीताकाे मर्म,  
निष्काम कर्म   
त्यागाैं अधर्म !

नेपाली पारा,          व्यर्थैकाे ठाँट
जे हुन्न भन्यो           देखिन्न राम्रो
त्यै गर्छन् सारा !       नेताका छाँट !

गफाडी बानी,
'मैले पारेकाे'
भन्दैथे पानी !

स्वार्थका कुरा
जब'भाे पुरा
घाँटीमा छुरा !

हुँदैछ गाह्रो
फूलले पनि
घाइते पार्‍यो !

फेर्‍याैं ब्यवस्था
सुध्रेन केही
उस्तै अवस्था !

झुके नजर
कामे अधर
बिते प्रहर !

मनमा हरि
हुन् संधैभरी
नचलाेस् छुरी !

शब्दका जाल
जनता ढाँट्ने
नेताका चाल !

पुरुष-नारी
घिउ र आगाे
यै हाे चिनारी !

देखियो यस्तै
देश नेताका
दाईजो जस्तै !

जीवन पाटाे
काँडाकाे यात्रा
कठिन बाटाे !

ज्यूंदाेमा लात
मरे घ्यू-भात
मान्छेको जात !

बर्षाकाे याम
बिकासे काम
कमाऊ दाम !

कठै ! याे देश
बृद्ध छन् शेष
युवा बिदेश !

प्रेम उत्कर्ष
पुष्पकाे व्यूह
थुनियाे भृङ्ग !

नाैनी खाएर
माेटायाे ठेकी
मदानी जिल्ल !

पात्र फेरिने
प्रबृत्ति उस्तै
देश दुहुने !

आकासे छाना
भाेका उदर
चिसा अगेना !

जीवन यात्रा
केही मलामी
सकियो जात्रा !

अगाडि चाट्ने
पछाडि काट्ने
मान्छेकाे बानी !

नेताकाे जाल
सकुनी चाल
देश बेहाल !

चाँदनी रात
प्रीयाको साथ
छर्लङ्गै रात !

पिंध तात्दैन,
बिंड तात्दैमा
केही पाक्दैन !

नहुने मेल
संधै नै झेल
कुर्सीकाे खेल !

मुखमा बुद्ध
मनमा युद्ध
मान्छेका पारा !

टुपीमा पुग्दा
धोतीका जुम्रा
रवाफै बेग्लै !

मै मात्र ठूलो
अरु कमिलो
वाह ! घमण्ड !!

जीवन सादा
तनाव आधा
सुख छ ज्यादा !

मान्छेकाे जात
गर्दछ घात
कस्ताे कुजात !

स्वार्थको मेल,
देशको सत्ता -
पुतली खेल !

माैका नछाडि,
मान्छेले हान्छन्
छुरा पछाडि !

सही हाे कुरा,
आजका मान्छे
जिब्रो छ छुरा !

Comments

Popular posts from this blog

पिता धर्मः पिता स्वर्गः ..... सर्वतीर्थमयी माता

भजन/श्लोक (भावानुवाद)

नियात्रा : बाघ बस्ने अँध्यारो गुफाभित्र पस्दा...