मुरारीराज मिश्र

मुरारीराज मिश्रले आमा बाबाको स्मृतिमा लेख्नुभएको भक्तिरचना संग्रह हो ‘शब्दसुमन’ । मिश्रले संस्कृतमा भएका श्लोकहरूलाई सरल नेपाली भाषामा भावानुवाद गरी सनातनी भक्तहरूलाई सजिलो बनाइदिनुभएको छ । कति गर्छौं तेरो मेरो ? छैन केही स्थायी नाङ्गै आयौँ, जानुपर्छ , खाली हातै भाइ ।। दुःख गरी कमाएको, धन सम्पत्ति मान । मर्ने बेला पाइँदैन आफ्नो साथमा लान ।। साँच्छौ किन यस्तो धन, आफू खाइ नखाई ? नाङ्गै आयौँ, जानुपर्छ, खाली हातै भाइ ।।                      (कति गर्छौ तेरो मेरो, पृ.१३) ”हरेक बिहान आमाले पाठ गर्नुभएको भागवत कुञ्ज, कोमलगीता, रामायण आदि पुस्तकहरूका श्लोकहरू बाल्यकालदेखि नै सुन्दै हुर्केकाले, अर्थ नबुझे पनि केही श्लोकहरू मुखाग्रै भएका थिए ।”, कवि मिश्र आफ्नो कुरामा लेख्नुहुन्छ, ”थोरै बुझ्ने भएपछि बिस्तारै त्यस्ता धार्मिक भजन र पुस्तकप्रति रुचि बढ्दै गयो । अहिलेको जस्तो मनोरञ्जनका अन्य साधनहरू नभएको त्यसताका, रेडियो नेपालको धार्मिक कार्यक्रममा दिनहुँ बिहान बज्ने भजनहरु हामी प्रायः सुन्ने गर्थ्यौँ । घर नजिकैको पशुपतिनाथ र वासुकिनाथ मन्दिरभित्...

                ✍️ मुरारीराज मिश्र धार्मिक यात्रा भनेपछि मेरो मन फुरुङ्ग हुन्छ । एक त धर्म कमाइने, अर्को नयाँ नयाँ ठाउँ पनि देखिने । उसैमाथि चौरासी कोस परिक्रमा गरेपछि मृत्युपश्चात् चौरासी लाख योनिबाट मुक्ति पाइने, जन्ममृत्युको चक्करमा पर्नु नपर्ने वृन्दावनको महिमा सुन्दै आएकाले पनि मभित्र यस स्थानप्रतिको आकर्षण बढेको थियो । अयोध्या, वृन्दावन, नैमिषारण्य र देवघाटको १३ दिने यात्राका लागि काठमाडौंबाट हिँड्यो ४ जना व्यवस्थापन समूहसहितको ३० सदस्यीय तीर्थयात्रा टोली । बुटवल र अयोध्यामा एक–एक रात बिताएर भ्रमणको तेस्रो दिनमा साँझ ५ बजेतिर छिमेकी राष्ट्र भारतको मथुरा–वृन्दावनस्थित गोकुलको एक होटेलमा उत्रिएपछि वृन्दावन पुग्ने इच्छाले मूर्तरूप लियो । विविध कारणले तीर्थयात्रीको संख्या २४ बाट १४ मा झरेपछि हाम्रो यात्रा रोकिने भय थियो, गत वर्षझैं । तर यात्रा व्यवस्थापक मोहनप्रसाद अधिकारी दाइले “१२ जनाको अर्को समूह पनि मेरो सम्पर्कमा छ, मिलेर जाऊँ न त !” भन्नु भएपछि हामी ढुक्क भएर यात्राको तैयारीमा लागेका थियौं । भोलिपल्टबाट वृन्दावनको चौरासी कोस परिक्रमा शुरु ...

            ✍️ मुरारीराज मिश्र खेर  जाने  आँसुहरू,  हुन्थे  भने  बिक्री  ढुक्कै संग रुन हुन्थ्यो, हुँदैनथ्यो  फिक्री । मनभित्रका  इच्छा  सबै,  पुग्ने  हैन  रैछ साेचे जस्ताे खाेजे जस्ताे, जीवन हुन्न रैछ रुँदाखेरी फुक्थे यदि,  समस्याका  सिक्री ढुक्कै संग रुन हुन्थ्यो, हुँदैनथ्यो  फिक्री । जीवन  भन्नु   संघर्षको,  अर्को  रुप  रैछ बाँच्नलाई   आफैंभित्र,   जल्नुपर्ने    रैछ राेइदिँँदा जिन्दगी याे, हुँदो हो निस्फिक्री  ढुक्कै संग रुन हुन्थ्यो, हुँदैनथ्यो  फिक्री । खेर  जाने  आँसुहरू,  हुन्थे  भने  बिक्री  ढुक्कै संग रुन हुन्थ्यो, हुँदैनथ्यो  फिक्री ।                    ~~~~~  गाेप १०-१३ गते प्रेषित 

 यात्रा संस्मरण:                           ✍️ मुरारीराज मिश्र,  हामी तीर्थयात्रामा जान लागेको भन्ने कुरा थाहा पाएका साथीहरू “म्लेक्षकाे पाताल देशबाट फर्किन नपाउँदै धार्मिक यात्रामा जाने भइछस् त !” भनेर  जिस्क्याउँदै थिए ।  हुन त, हाम्रो तीर्थयात्राकाे कार्यक्रम पूर्वनिर्धारित नै हाे तर हामी अमेरिकाकाे भ्रमणबाट फर्कनासाथ हुन लागेकोले त्यस्तै देखिएको थियोे ।  यात्राले साेच्दै नसाेचेकाे अनाैठाे उर्जा दिन्छ । अझ धार्मिक यात्राले त आध्यात्मिक तथा मानसिक शान्ति समेत दिने भएकोले समय र शरीरले साथ दिएसम्म यस्तो यात्रामा निस्कनु पर्छ भन्ने मेराे धारणा छ । त्यसमाथि, आफन्तजनहरू समेत साथमा हुने हाे भने त  यात्रामा पाइने थप आनन्दकाे बर्णन गरेरै सकिन्न । दसैं तिहार छाेराछाेरीसंग मनाएर नेपाल फर्किएकाे दुई सातापछि नै हामी १३ दिने धार्मिक यात्राको लागि २०८१ साल मङ्सिर १० गते साेमबार बिहान ५ बजे घरबाट निस्कियाैं । हाम्रो गन्तव्यकाे लक्ष्य छिमेकी राष्ट्र भारतको अयाेध्या, गाेकुल, मथुरा, वृन्दावन र नैमिषारण्यसम्म थ...

  नियात्रा :                     ✍️ मुरारीराज मिश्र दिउसो टण्टलापुर घाम लागेतापनि अक्टोबर महिनाकाे अन्तिम सातामा नै यहाँ जाडोले बिस्तारै टाउकाे उठाउन थालिसकेको थियोे ।  घना जङ्गल र दशहजार भन्दा बढी ताल भएकाे राज्य भनेर चिनिने मिनिसाेटा सामान्यतया चिसो हुने ठाउँमा गनिन्छ ।  यहाँका धेरै तालहरू, मध्य जाडाेयाममा निकै बाक्लो हिउँ जमेर तालमाथि नै हिंड्न मिल्ने हुने रहेछन् ! हिउँ जमेपछि सरकारले ताेकेका यस्ता तालहरूकाे बिचमा निश्चित समयका लागि क्याम्प बनाएर पिकनिक मनाउने, हिउँमा प्वाल पारेर बल्छी हालि माछा मार्ने लगायतका गतिविधि समेत गर्न पाइने रहेछ !  घुम्न जाने ठाउँकाे माैसमी जानकारी बटुल्दै गरेकी छाेरी सम्पदाले “अबकाे दुई सातापछि हिमपातकाे संभावना छ । त्यसपछि जाडो बढेर जान सकिन्न, त्यसैले ढीलाे नगरीकन गइहाल्नु पर्छ” भन्दै भ्रमणको हतारो देखाइन् । साउथ डकाेटास्थित चारजना पूर्व राष्ट्रपतिकाे टाउकाे कुँदिएकाे पहाड  माउन्ट रशमाेर र द नेशनल प्रेसिडेन्शियल वाक्स म्युजियम घुम्न जाने कार्यक्रमकाे सन्दर्भमा उनलेे याे कु...